Chứng khoán phái sinh ngày càng trở thành một công cụ quan trọng trong đầu tư tài chính. Trong đó, hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn là hai loại phổ biến nhất. Tuy nhiên, mỗi loại có đặc điểm, lợi ích và rủi ro riêng biệt.
Bài viết này, Stockup.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với chiến lược đầu tư của mình.
Định nghĩa cơ bản
1. Hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản vào một thời điểm xác định trong tương lai, với mức giá đã được thống nhất trước. Đặc điểm nổi bật của loại hợp đồng này là tính bắt buộc, nghĩa là cả hai bên đều phải thực hiện theo điều khoản hợp đồng.
Ví dụ: Một nhà đầu tư đồng ý mua 100 tấn lúa mì với giá 500 USD/tấn vào tháng 6 năm sau.
2. Hợp đồng quyền chọn
Hợp đồng quyền chọn cho phép người mua có quyền (nhưng không bắt buộc) mua hoặc bán tài sản cơ sở ở một mức giá cố định trước ngày đáo hạn. Có hai loại quyền chọn chính:
- Quyền chọn mua: Quyền mua tài sản.
- Quyền chọn bán: Quyền bán tài sản.
Ví dụ: Một nhà đầu tư mua quyền chọn mua 100 cổ phiếu với giá 50 USD/cổ phiếu trong vòng 3 tháng.
Sự khác biệt chính giữa hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn
1. Bản chất hợp đồng
- Hợp đồng tương lai: Hai bên đều có nghĩa vụ thực hiện giao dịch.
- Hợp đồng quyền chọn: Người mua có quyền lựa chọn thực hiện hoặc không, trong khi người bán có nghĩa vụ nếu người mua yêu cầu.
2. Trách nhiệm pháp lý
- Hợp đồng tương lai: Cả hai bên đều chịu ràng buộc pháp lý.
- Hợp đồng quyền chọn: Trách nhiệm của người mua linh hoạt hơn.
3. Thanh toán và phí
- Hợp đồng tương lai: Không yêu cầu trả phí trước, nhưng cần ký quỹ và thanh toán lãi/lỗ hàng ngày.
- Hợp đồng quyền chọn: Người mua phải trả phí quyền chọn (premium) ngay từ đầu.
4. Đòn bẩy và rủi ro
- Hợp đồng tương lai: Rủi ro cao do biến động giá và ký quỹ.
- Hợp đồng quyền chọn: Người mua chỉ mất phí quyền chọn nếu không thực hiện, rủi ro của người bán lớn hơn.
5. Tính ứng dụng
- Hợp đồng tương lai: Thích hợp để phòng ngừa rủi ro giá cả hoặc đầu cơ.
- Hợp đồng quyền chọn: Linh hoạt trong việc tạo ra các chiến lược đầu tư phức tạp.
6. Ngày đáo hạn
- Hợp đồng tương lai: Ngày đáo hạn cố định và bắt buộc thực hiện.
- Hợp đồng quyền chọn: Có thể linh hoạt tùy vào loại quyền chọn (quyền chọn kiểu Mỹ hoặc kiểu Châu Âu).
Ưu điểm và nhược điểm của từng loại hợp đồng
1. Hợp đồng tương lai
- Ưu điểm:
- Minh bạch nhờ giao dịch qua sàn.
- Không yêu cầu phí trả trước (ngoại trừ ký quỹ).
- Nhược điểm:
- Rủi ro lớn do biến động giá cả và nghĩa vụ thực hiện hợp đồng.
2. Hợp đồng quyền chọn
- Ưu điểm:
- Rủi ro giới hạn đối với người mua.
- Linh hoạt hơn trong chiến lược đầu tư.
- Nhược điểm:
- Phí quyền chọn có thể cao, đặc biệt đối với các hợp đồng dài hạn.
- Cấu trúc và cách giao dịch phức tạp hơn.
Lựa chọn hợp đồng nào phù hợp với bạn?
Để lựa chọn giữa hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn, bạn cần cân nhắc:
1. Mục tiêu đầu tư:
- Nếu bạn muốn phòng ngừa rủi ro giá cả: Hợp đồng tương lai là lựa chọn phù hợp.
- Nếu bạn muốn đầu tư linh hoạt với rủi ro thấp hơn: Hợp đồng quyền chọn có thể là giải pháp tốt.
2. Khả năng chịu rủi ro:
- Đầu tư vào hợp đồng tương lai đòi hỏi khả năng chịu rủi ro cao hơn.
3. Chiến lược cá nhân:
- Hợp đồng quyền chọn mang lại nhiều sự linh hoạt trong việc xây dựng chiến lược đầu tư phức tạp.
Hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn là hai công cụ phái sinh quan trọng, mỗi loại có đặc điểm và ứng dụng riêng biệt. Hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp với mục tiêu đầu tư và chiến lược tài chính.
Thành công trong đầu tư bắt đầu từ việc hiểu rõ công cụ mình sử dụng và quản lý tốt rủi ro.