ROS (Return On Sales), là tỷ số lợi nhuận trên doanh thu, tức tỷ suất sinh lời trên doanh thu, suất sinh lời của doanh thu. Nó là chỉ số phản ánh nếu doanh nghiệp thu được 100 đồng doanh thu thì sẽ có được bao nhiêu đồng lợi nhuận.
Chỉ số ROS được tính theo tỷ lệ %. Ví dụ ROS = 50% thức là 1 đồng doanh thu thuần bỏ ra sẽ thu được 1 đồng lợi nhuận sau thuế.
Chỉ số ROS còn thể hiện hiệu quả việc quản lý kiểm soát chi phí của doanh nghiệp. ROS càng lớn càng chứng tỏ doanh nghiệp đang hoạt động tốt, khả năng sinh lời cao.
Công thức tính chỉ số ROS
Bạn có thể dễ dàng tính toán chỉ số ROS từ Báo cáo tài chính (BCTC) của doanh nghiệp được công bố định kì hàng quý và hàng năm.
ROS sẽ được tính theo kỳ như tháng, quý, năm bằng cách lấy lợi nhuận sau thuế trong kỳ chia cho doanh thu trong kỳ đó. Đơn vị tính là %.
Công thức tính như sau:
( Lợi nhuận sau thuế/Tổng doanh thu thuần * 100%)
Ý nghĩa của chỉ số ROS
Tỷ số ROS đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đánh giá hiệu suất của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt là đánh giá việc quản lý chi phí (bán hàng, quản lý doanh nghiệp) tạo ra doanh thu lớn nhất với chi phí tối thiểu nhất.
Bởi doanh thu thuần luôn là số dương, chính vì thế kết quả chỉ số ROS âm hay dương sẽ phụ thuộc vào kết quả của lợi nhuận sau thuế. Cụ thể là:
- Chỉ số ROS âm thì doanh nghiệp đang kinh doanh trong tình trạng thua lỗ. Điều này chứng tỏ các nhà quản lý đang không kiểm soát được chi phí cho hoạt động kinh doanh (chi phí đầu vào, chi phí quản lý doanh nghiệp, bán hàng…)
- Chỉ số ROS dương đây là dấu hiệu của doanh nghiệp kinh doanh có lãi. Đặc biệt nếu ROS càng lớn thì càng thể hiện công ty đang hoạt động tốt.
Tuy nhiên, giá trị của chỉ số ROS còn phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm của từng ngành nghề kinh doanh.
Bạn nên có sự so sánh giá trị tỷ số ROS so với trung bình chung của ngành nghề đó, để có thể đưa ra được sự đánh giá chuẩn xác nhất.
Chỉ số ROS bao nhiêu là tốt?
Như chúng tôi đã chia sẻ ở trên, tùy theo mỗi ngành nghề lĩnh vực để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh qua chỉ số ROS.
Mỗi ngành sẽ có chỉ sổ ROS trung bình ngành khác nhau, nên chúng ta chỉ có thể đánh giá ROS qua chỉ số tốt hơn mức trung bình của ngành. Còn nếu đánh gía ROS độc lập thì ROS > 10% nghĩa là công ty vững mạnh.
Để đánh giá được xu hướng của chỉ số ROS tốt thì công ty phải luôn duy trì tỷ số ROS ổn định hay có thể nói gia tăng theo thời gian. Chúng ta có thể đánh giá ROS của công ty từ 3 đến 5 năm.
Ngoài ra còn phụ thuộc vào chiến lược của công ty: Khi bạn thấy ROS âm, chúng ta luôn mặc định là công ty làm ăn thua lỗ và đó thường là điều không tốt nhưng có nhiều trường hợp ngoại lệ do chiến lược của doanh nghiệp.
Ví dụ: Những doanh nghiệp lớn như CocaCola, Uber…. một vài siêu thị lớn Metro có tiếng tại Viêt Nam lỗ 12 năm liên tục nhưng vẫn bán được giá lên đến 900 triệu USD. Hoặc VNG đầu tư vào TIKI 384 tỷ. Theo vnespress.net đưa tin thì doanh nghiệp lỗ 218 tỷ (năm 2017). Tuy nhiên, cổ phần TIKI vẫn được công ty nước ngoài mua với giá cao gấp 4 lần, vậy VNG đã lời khoảng 300%. Grap cũng tương tự như vậy. Cho nên chúng ta nên xem xét chiến lược của doanh nghiệp đó.
Chỉ số ROS sẽ tăng trưởng khi doanh nghiệp hoạt động kinh doanh tốt hơn: chiếm lĩnh nhiều thị phần, gia tăng niềm tin của khách hàng, tăng cường hoạt động chiến dịch quảng cáo để thúc đẩy tiềm năng kinh doanh.
Ngoài ra vẫn có những Doanh nghiệp theo chu kỳ hoặc đột biến: điều này được lí giải rằng khi doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh theo đúng tiến độ chu kỳ đã được đề ra thì lợi nhuận sẽ tăng trưởng 1 cách rất nhanh chóng.
Mối quan hệ giữa ROS – ROA – ROE
Các chỉ số ROA, ROS, ROE đều đánh giá công ty hoạt động hiệu quả hay không. ROS là lợi nhuận / doanh thu tính dựa vào bản hoạt động kinh doanh. Còn ROA, ROE thì lấy ở bảng cân đối kế toán. Các chỉ số này nên có mức độ tương đồng về mặt xu hướng với nhau.
Ngoài ra, tỷ số ROS và số vòng quay tài sản có xu hướng ngược nhau. Do đó, khi đánh giá tỷ số này, người phân tích tài chính thường tìm hiểu nó trong sự kết hợp với số vòng quay tài sản.
- ROS = Lợi Nhuận sau thuế/ Doanh thu thuần
- Vòng Quay tài sản = Doanh thu thuần/ Tổng tài sản
- ROA = Lợi nhuận sau thuế/ Tổng Tài sản.
- ROE = Lợi nhuận sau Thuế/ Vốn Chủ Sở Hữu
Ví dụ cụ thể về chỉ số ROS
Lấy ví dụ về Công ty Cổ Phần Cáp Treo Núi Bà Tây Ninh năm 2018 Mã CK: TCT
Có thể thấy TCT ROS doanh nghiệp kinh doanh giảm hiệu quả vào năm 2018 nhưng nếu xem xét 3 -5 năm thì TCT vẫn đang là doanh nghiệp có ROS khá ổn định.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể đặt chỉ số ROS đứng độc lập. Cụ thể là nếu ROS > 10% (40.4) thì chứng minh đây là công ty mạnh và ngược lại.
Nguồn: taichinh24h.com.vn
