Khớp lệnh trong đầu tư chứng khoán là việc người mua và người bán thực hiện xong thỏa thuận giao dịch trên bảng điện tử. Lệnh của các nhà đầu tư sẽ được ghép với nhau ở mức giá phù hợp và tuân thủ theo nguyên tắc ưu tiên khớp lệnh của thị trường.
Nguyên tắc khớp lệnh
Hệ thống giao dịch sẽ thực hiện khớp lệnh mua và lệnh bán theo nguyên tắc ưu tiên về giá và thời gian, cụ thể như sau:
Đối với ưu tiên về giá: Lệnh mua nào có mức giá cao hơn thì sẽ được ưu tiên thực hiện trước. Và lệnh bán nào có mức giá thấp hơn thì sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
Đối với ưu tiên về thời gian: Nếu các lệnh đang có cùng một mức giá thì lệnh nào nhập vào hệ thống trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
Khớp lệnh định kỳ
Khớp lệnh định kỳ là phương thức giao dịch dựa trên cơ sở khớp lệnh mua và lệnh bán chứng khoán tại một thời điểm xác định.
Nguyên tắc xác định: Khối lượng giao dịch được thực hiện ở mức giá có chỉ số lớn nhất. Nếu mức giá thỏa mãn nguyên tắc này thì lần khớp lệnh đầu tiên sẽ chọn mức giá gần bằng hoặc trùng. Nếu có nhiều mức giá đáp ứng được nguyên tắc này thì mức giá nào cao hơn sẽ được chọn.
Các lệnh trong giao dịch chứng khoán:
- Lệnh giới hạn LO: Là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại các mức giá đã được xác định hoặc tốt hơn. Lệnh này sẽ có hiệu lực từ lúc nhập vào hệ thống giao dịch cho đến khi kết thúc phiên hoặc hủy bỏ khớp lệnh.
- Lệnh ATC/ATO: Là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá ở thời điểm đóng hoặc mở cửa. Lệnh này được ưu tiên khớp trước lệnh LO. Nếu lệnh không được khớp thì sẽ bị phần mềm loại bỏ.
Khớp lệnh liên tục
Khớp lệnh liên tục là hình thức khớp lệnh dựa trên cơ sở so khớp các lệnh mua hoặc bán ngay sau khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch chứng khoán. Nguyên tắc khớp lệnh như sau:
Ưu tiên về giá: Lệnh mua có giá cao hơn được ưu tiên khớp lệnh trước và lệnh bán có giá thấp hơn được ưu tiên khớp lệnh trước.
Ưu tiên về thời gian: Khi các lệnh giao dịch có cùng mức giá khớp lệnh thì hệ thống sẽ ưu tiên khớp lệnh nhập vào trước.
Ưu tiên khách hàng: Nếu các lệnh giao dịch có cùng một mức giá và cùng thời gian nhập lệnh thì hệ thống sẽ ưu tiên khớp lệnh của khách hàng là khối tự doanh của các công ty chứng khoán.
Ưu tiên khối lượng: Nếu các lệnh giao dịch đều là lệnh tự doanh có cùng một mức giá và cùng thời gian nhập lệnh thì hệ thống sẽ ưu tiên khớp lệnh có khối lượng lớn hơn.
Về mục này, nhà đầu tư cần nắm rõ nguyên tắc khớp lệnh để thực hiện các quyết định mua bán sao cho phù hợp.
Các lệnh trong giao dịch:
- Lệnh giới hạn LO có giá khớp lệnh là giá được nhập đầu tiên trong hệ thống.
- Lệnh thị trường MP là lệnh bán ở mức giá cao hơn và được bán lại với mức giá thấp hơn so với thị trường. Nếu lệnh MP chưa được thực hiện khớp hết thì hệ thống sẽ xét các mức giá nhỏ hoặc lớn nhất tương ứng với lệnh mua và bán.
Khớp lệnh chứng khoán diễn ra như thế nào?
Khớp lệnh chứng khoán phái sinh
Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính mà giá trị của nó phụ thuộc vào giá trị của một tài sản cơ sở nhất định, có thể là hàng hóa hoặc cổ phiếu hay trái phiếu…
Mức giá trong giao dịch hàng hóa phái sinh là giá được thỏa thuận trước vào thời điểm xác định trong tương lai.
Có 4 loại chứng khoán phái sinh như sau:
- Hợp đồng tương lai: Được niêm yết trực tiếp tại Sở giao dịch chứng khoán
- Hợp đồng kỳ hạn: Là thỏa thuận giữa hai bên mua bán tài sản trong tương lai ở mức giá thỏa thuận tại thời điểm hiện tại.
- Hợp đồng hoán đổi: Là thỏa thuận của hai bên giao dịch về hoán đổi dòng tiền phát sinh trong tương lai.
- Hợp đồng quyền chọn: Đối với hình thức này, người giữ quyền hợp đồng có quyền mua bán các tài sản cơ sở ở thời điểm tương lai với mức giá được xác định trước. Bên bán hợp đồng có trách nhiệm phải thực hiện giao dịch khi người giữ quyền thực hiện hợp đồng yêu cầu.
Khớp lệnh chứng khoán sàn HOSE
Các giao dịch được thực hiện từ khi mở phiên đến khi đóng phiên và không tính thời gian nghỉ trưa.
Giao dịch khớp lệnh lô chẵn là 100 cổ phiếu và lô lẻ là từ 1- 99 cổ phiếu.
Khối lượng tối đa cho phép là 500.000 đối với cổ phiếu, quỹ đóng, ETF hay chứng quyền.
Khối lượng tối thiểu là 20.000 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng, …
Khi thực hiện giao dịch mua bán cần đảm bảo các tiêu chí: Người bán cần có đủ số chứng khoán cần bán. Người mua cần có đủ số tiền ký quỹ theo thỏa thuận với Công ty chứng khoán.
Quy định về việc sửa lệnh hoặc hủy lệnh:
- Phiên khớp lệnh liên tục: Nhà đầu tư có thể hủy lệnh giới hạn nếu đặt trong phiên và chưa được khớp hoặc mới được khớp một phần từ lệnh định kỳ.
- Phiên khớp lệnh xác định có thể hủy lệnh đã nhập từ trước ở phiên khớp lệnh liên tục.
- Phiên khớp lệnh định kỳ không được hủy các lệnh đã đưa vào hệ thống.
Khớp lệnh chứng khoán sàn HNX
Giao dịch lô chẵn là 100 cổ phiếu và lô lẻ là 1 – 99 cổ phiếu và cả hai giao dịch này đều được thực hiện theo khớp lệnh liên tục và thỏa thuận.
Giao dịch thỏa thuận mức tối thiểu là 5000 cổ phiếu và trái phiếu không có quy định khoản này.
Với giao dịch thỏa thuận lô lẻ không được thực hiện đối với cổ phiếu được niêm yết mới và cổ phiếu đã tạm dừng giao dịch trong 25 ngày.
Quy định về sửa lệnh hoặc hủy lệnh:
- Đối với những lệnh chưa thực hiện hoặc lệnh còn lại một phần của lệnh gốc thì có thể sửa lệnh hoặc hủy khớp lệnh.
- Đối với khớp lệnh khớp liên tục, lệnh giới hạn LP có thể được sửa giá và khối lượng hoặc hủy trong khi giao dịch.
- Phiên khớp lệnh đóng cửa ATC không cho phép nhà đầu tư sửa, hủy lệnh đã khớp
- Phiên khớp lệnh PLO không được sửa hay hủy lệnh.
Thời gian khớp lệnh chứng khoán.
Thời gian giao dịch của ba sàn HOSE, HNX, Upcom là giống nhau, bắt đầu tư thứ Hai và kết thúc ở thứ Sáu, nghỉ thứ Bảy, Chủ Nhật và các ngày Lễ, Tết theo quy định Nhà nước.
Thường ngày, các sàn mở cửa giao dịch vào 9h00 ( riêng với hợp đồng tương lai thì giờ mở cửa là 8h45) sau đó nghỉ trưa từ 11h00 – 13h00 và đóng cửa lúc 15h00.
Nhà đầu tư có thể đặt lệnh trước lúc sàn mở cửa, lệnh này sẽ được giữ ở trạng thái “chờ gửi” và có giá trị trong suốt thời gian giao dịch. Với các lệnh đặt buổi sáng mà chưa khớp hoặc khớp một phần vẫn sẽ tiếp tục có hiệu lực trong phiên chiều.
Nguồn: hanghoa24.com
